Het weglaten van gluten uit je menu, kan je buikklachten wegnemen, leiden tot gewichtsverlies en je meer energie geven. Ook als je geen coeliakie hebt! Maar geldt dat ook voor jou? De enige manier om dat te ontdekken is door twee weken glutenvrij te eten. Zo doe je dat.

Wie coeliakie heeft, moet een glutenvrij dieet volgen. Eet je toch gluten, al is het maar een heel klein beetje, dan beschadigt de dunne darm onmiddellijk en kan de darm zijn werk niet meer goed doen. Maar anderen kunnen soms ook baat hebben bij een glutenvrij eetpatroon, zonder de diagnose coeliakie en dus afwijkingen in de darmen. Door glutenvrij te eten kunnen klachten zoals misselijkheid, diarree, moeheid en een opgeblazen gevoel binnen enkele weken verdwijnen.

Gluten zijn overal

Wil je proberen glutenvrij te eten? Maak je borst maar nat, want gluten zijn overal. Granen (de voornaamste bron van gluten) zijn normaal gesproken een belangrijk bestanddeel van onze voeding, denk aan brood, pasta en koek. Dat zijn tevens belangrijke bronnen van koolhydraten, wat de reden zou zijn dat je afvalt als je glutenvrij eet – je vermijdt verschillende koolhydraatbronnen. Als je granen weglaat uit je voeding, is het belangrijk dat je op zoek gaat naar producten die ze volwaardig vervangen. Dit is om te voorkomen dat je een tekort krijgt aan vezels en verschillende vitamines en mineralen. Want van een onvolwaardige voeding ga je je natuurlijk ook niet lekker voelen.

Gluten zitten in…

Tegenwoordig wordt er op een etiket van een product steeds beter aangegeven of ergens gluten in zitten. Daarvoor zijn er verschillende logo’s, maar het is lang niet altijd even duidelijk. Daarom is het handig als je het volgende weet:

  • In een glutenvrij dieet vermijd je tarwe, rogge, gerst, spelt en kamut. Haver is een grensgeval, het is glutenvrij maar soms ‘besmet’ omdat het wordt verwerkt in een fabriek waar andere granen worden gebruikt.
  • Gluten zitten in bijna alle granen; dus in je brood, pizza en koekjes. Maar we eten in Nederland vooral veel tarwebrood. Ook in je maïsbrood en mueslibollen zit vaak tarwe.
  • Let ook op verborgen gluten! In vlees(waren) wordt vaak tarwezetmeel gebruikt als bindmiddel. Ook in veel kant-en-klaarmaaltijden zitten bindmiddelen en vulmiddelen op basis van tarwe.
  • Wijn kun je gewoon drinken, maar bier niet. Bier bevat kleine hoeveelheden gluten, omdat bij de bereiding mout, gerst en tarwekorrels worden gebruikt.
  • Vegetariër? Seitan is een veelgebruikte vleesvervanger, maar gemaakt van tarwe. En een groenteburger is vaak gepaneerd – lees dus ook als vegetariër de etiketten.

Dit mag ik eten

Schrik je van wat je allemaal niet kunt eten? Gelukkig heeft moeder natuur (en de fabrikanten) genoeg glutenvrij voedsel te bieden. En dat is niet minder lekker.

  • Help! Geen pasta en brood, wat nu? Ga aan de slag met aardappels, rijst, peulvruchten en salades. Kijk uit met kant-en-klaar of iets met paneermeel.
  • Vlees, wild, gevogelte, vis, ei, schaal- en weekdieren zijn van nature glutenvrij, net als melk en kaas.
  • Geen koekjes en crackers tussendoor… wat wel? Fruit, noten, (groene) smoothies, zaden en pinda’s. En wat dacht je van een leuk belegde rijstwafel of zelfgebakken glutenvrije koekjes?
  • Brood geeft een vol gevoel en misschien mis je dat als je geen brood meer kan eten. Maar eigenlijk zijn het de vezels in brood die je het volle gevoel geven. Heb je vaak last van een hongergevoel? Gedroogde zuidvruchten zoals abrikozen en rozijnen zijn een vezelrijke aanvulling.
  • Maïs is een gras – net als tarwe en rogge. Maar wel een gras zonder gluten. Gelukkig maar, want met maïs kun je veel lekkers maken. Nacho’s bijvoorbeeld, zijn gemaakt van maïs; snacken voor de tv is dus nog mogelijk!

Wist je dat…

… Je 20 procent van je calorieën uit tarwe haalt?
… Teff het kleinste graan is? En glutenvrij. Omdat de korrels zo klein zijn, is het onmogelijk ze te pellen voordat ze gemalen worden. Teffmeel is dus altijd volkorenmeel.

Meer weten over gezonde voeding? Lees het dossier »